ĐÀO HIẾU – Đường đi của sự thật

Nhiều người vẫn tin rằng trong vũ trụ chỉ có mỗi trái đất là có sự sống và có nền văn minh như hiện nay.

Suy nghĩ đó cũng đơn giản như kiểu “trái đất quay quanh mặt trời theo một quỹ đạo hình ellipse” với tốc độ 107.000 km/giờ, trong khi thực tế nó đang quay theo một “ma trận” rối bòng bong, với nhiều loại vận tốc khác nhau, và vô số lộ trình phức tạp, phụ thuộc vào hệ mặt trời, thiên hà… Còn của vũ trụ, lúc thì giãn nở, lúc thì co cụm lại không biết đâu mà lường.

Vậy thì những gì đang có mặt, đang xảy ra, đang diễn biến trên hành tinh này cũng “nhảy tưng tưng” như một quả bóng trên sân cỏ… thực hư thế nào, đúng hay sai, tốt hay xấu… làm sao chúng ta biết được.

So với vũ trụ, quả đất chúng ta nhỏ bé đến nỗi nếu nó biến mất thì cũng chẳng ai hay biết. Cũng giống như một chiếc lá trong rừng Amazone ngút ngàn dày đặc, nó rụng lúc nào chẳng ma nào để ý. Cũng giống như một hạt bụi trên vai áo, nó bị thổi bay mất lúc nào chúng ta đâu có hay.

Ấy vậy mà loài người đang sinh sống trên cái “hạt bụi” đó lại cư xử với nhau như một lũ điên: chiến tranh, cướp đất, cướp biển, xâm phạm biên giới, bắn giết nhau bằng đủ thứ vũ khí từ thô sơ cho tới bom nguyên tử.

Tất cả những thứ khốn kiếp ấy đều được sự láu cá của con người nhân danh các “giá trị thiêng liêng” như Tổ Quốc, Lòng Yêu Nước, “Tự Do”, “Dân Chủ”, “Độc Lập” “Công Bằng Xã Hội”, “Nhân Quyền”… rồi nào là Tôn Giáo, Triết học, Văn Học Nghệ Thuất… để chia bè kết đảng, coi nhau như kẻ thù.

Ít ai ngờ rằng “những giá trị thiêng liêng” ấy cũng chỉ là một mớ bòng bong rối mù như đường đi của trái đất mà chúng tôi vừa nói ở phần trên.

Hãy thử nhặt ra vài thứ trong cái “mớ thiêng liêng” ấy, đem soi trên kính hiển vi xem nó là cái gì?

ĐÀO HIẾU – Cây kiếm gỗ của nhà văn

Những gì chúng ta biết, chúng ta nhìn thấy, chúng ta căm ghét….

Những gì chúng ta nghĩ, chúng ta lên án, chúng ta viết…

So với đời thực, chỉ là những phác thảo mờ nhạt, những hình bóng vật vờ, những bộ mặt cũ kỹ, rêu mốc, bạc thếch …

Đời thực dã man, bạo ngược và đểu cáng hơn cả trăm lần.

Vì thế những gì chúng ta nói, chúng ta viết, chúng ta thể hiện bằng văn học và nghệ thuật… cũng chỉ như sự chống cự, la hét tuyệt vọng của một đứa trẻ bị bọn buôn người bắt cóc.

Nhiều người cầm bút không biết điều đó. Và họ rất tự hào vì mình đã chạm được vào cái “lai quần” của kẻ ác.

CÔ ÚT HÓA THÂN

1. BỆNH NHÂN ĐƠN ĐỘC

Giữa trưa, một người đàn ông ngoài 60 tuổi được chuyển đến phòng cấp cứu của bệnh viện ĐL bằng xe ambulance. Nạn nhân được thông báo là bị tai nạn giao thông và đang trong tình trạng bất tỉnh.

Liền sau đó, chiếc xe khách của Công ty Du lịch cũng đậu lại trước cổng bệnh viện. Một số người trên xe bước xuống nhưng bị bảo vệ chặn lại.

Một thanh niên mặc đồng phục của công ty nói:

-Tôi là hướng dẫn viên du lịch. Nạn nhân là khách của công ty chúng tôi. Xin được vào trong để làm thủ tục.

Năm người được cho phép đi bộ vào, nhưng chỉ một hướng dẫn viên được vô phòng cấp cứu. Những người khác phải đứng chờ ngoài cửa.

Nạn nhân bị chấn thương ở đầu, gãy xương đòn gánh trái, rạn nứt xương sườn bọc ngoài trái tim và xương ống chân bị gãy lìa. Tình trạng của bệnh nhân rất nguy kịch, cần hội chẩn gấp trước khi tiến hành phẫu thuật.

Vì trong đoàn du lịch không có ai là thân nhân của nạn nhân nên cảnh sát giao thông phối hợp với những cán bộ chuyên trách của bệnh viên phải gọi điện thoại về nơi ở của nạn nhân (nhờ chiếc điện thoại và giấy CMND tìm thấy trong người nạn nhân) để thông báo cho gia đình đến ngay bệnh viện làm các thủ tục cần thiết như khai báo lý lịch và ký vào “Giấy cam kết phẫu thuật”.

Một nhân viên bệnh viện nói:

-Tôi đã gọi ba lần nhưng điện thoại nhà không ai nhấc máy.

Một sỹ quan cảnh sát thông báo:

-Công an địa phương cho biết: “Ông ta không có thân nhân, chỉ sống một mình trong căn nhà biệt lập với mấy con mèo. Ngoài ra không có ai sống cùng. Tôi đã gọi vài số điện thoại gần đây nhất: Tất cả đều là những trại nuôi mèo, chó. Không có ai là người nhà.”

Y tá trưởng và kế toán trưởng bệnh viện đều bước ra cửa phòng cấp cứu, hỏi những khách du lịch đang đứng ngoài cửa:

-Có ai là người nhà của bệnh nhân không?

Tất cả đều nhìn nhau, im lặng. Họ quay vào để thông báo với bác sỹ trực. Ông này cúi đầu, có vẻ lo lắng. Rồi ông hỏi vọng ra cửa lần cuối:

  -Có ai là thân nhâ không?

Lập tức nghe một tiếng mèo kêu:

-Meo!

Tiếng kêu rất thảm thiết. Và lớn đến nỗi làm mọi người đều giật mình. Có ai đó la lên:

-Coi chừng mèo! Người ta nói: người chết mà có mèo nhảy ngang qua thì xác chết sẽ bật dậy, chạy theo nó.

Lập tức các nhân viên y tế vây quanh nạn nhân. Những người khác cúi xuống dáo dác tìm dưới gầm giường, gầm bàn,  trong xó nhà… nhưng chẳng thấy con mèo nào cả.

Khi mọi thứ lắng xuống thì có một cô gái trẻ, ăn mặc rất thời trang, từ ngoài cửa bước vào.

-Tôi là hàng xóm của nạn nhân.

-Hàng xóm thì không đủ tư cách pháp nhân để ký vào giấy cam kết phẫu thuật, vì phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu gặp sự cố đáng tiếc khi phẫu thuật. Và phải trả mọi chi phí của ca mổ.

ĐÀO HIẾU – Tịnh Thất Trên Núi (toàn văn)

“Vô minh duyên Hành. Hành duyên Thức. Thức duyên Danh Sắc…” (Thập nhị nhân duyên)

TÁC PHẨM NÀY ĐÃ RA ĐỜI NHƯ THẾ NÀO?

*

Nếu tôi không gặp người đàn bà ấy thì không thể có tác phẩm này, thậm chí tôi sẽ không hề có ý định, có chút ý tưởng hay dự cảm nào về một đề tài mà tôi không hề ấp ủ dù chỉ như ươm một hạt mầm nhỏ xíu trong trí tưởng.

Người đàn bà ấy là ma-đam X, một người Pháp gốc Việt, có chồng con sống ở Mantes La Jolie, phía nam Paris khoảng 20 cây số.

Thoạt tiên đó là một người xa lạ. Chúng tôi quen nhau trên facebook. Bà đọc những bài viết, những tác phẩm của tôi, và trở thành bạn thân.

Bà là giám đốc một công ty du lịch ở Paris nên có dịp đi khắp thế giới. Trong chuyến về thăm Việt Nam, chúng tôi gặp nhau trong quán cà phê và tôi được biết tuy đời sống của bà rất thoải mái nhưng bà là một cư sỹ. Bà ăn chay trường. Cả chồng và con bà đều ăn chay trường.

Trưa hôm đó bà mời tôi một bữa cơm chay và câu chuyện về chúng sinh, về khổ nạn, về giải thoát… lại được tiếp tục, không phải qua kinh kệ hay giáo lý mà qua những chuyện kể theo cách riêng của bà: thông minh, độc đáo, khác người.

Những tưởng gặp nhau chỉ một lần, nhưng câu chuyện của bà gần như bất tận, kinh nghiệm sống của bà mênh mông… nên chúng tôi phài gặp nhau nhiều lần nữa trước khi bà sang làm việc với chi nhánh ở Canada.

Tại phi trường, bà dặn tôi viết đến đâu gởi cho bà đến đấy. Tôi hứa. Nhưng thực tình tôi không chắc mình có thể viết được và viết thành công về một đề tài mới mẻ và quá khó đối với tôi như vậy.

Mặc kệ, tôi cứ bắt đầu. Tôi gởi thử cho bà đọc chương đầu tiên và bà thích đến độ bảo tôi đưa lên mạng gấp. Tôi nói viết chưa xong và chưa biết mình sẽ dẫn dắt câu chuyện đi đến đâu, kết thúc thế nào. Bà hỏi: “Anh có biết đời mình sẽ kết thúc như thế nào không? Chắc là không. Thế sao anh vẫn sống? Vậy thì tác phẩm này cũng vậy. Hãy cứ cho nó ra đời như nụ hoa vừa hé. Nó sẽ nở thành bông hoa rực rỡ ngát hương hay sẽ tàn lụi, nó sẽ kết trái ngọt hay đắng không quan trọng. Nó phải được sống như anh và em. Nó phải sống dù vô thường. Dù vô minh.”

Tôi nghe lời bà và hôm nay tôi đưa lên mạng.

Vì vậy có thể nó sẽ không xuất hiện đều đặn, có thể nó sẽ tàn lụi nửa chừng, nhưng cũng có thể nó sẽ kết trái ngọt ngào.

Bà đã viết cho tôi từ Vancouver: “Em vẫn tin rằng anh sẽ thành công. Vì sao? Vì chỉ bằng những chuyện kể vụn vặt, có khi chỉ một câu nói, mà anh đã viết được những trang thật kỳ lạ, thật đẹp, thật bất ngờ. Huống chi…”

Cho nên mặc dù tôi đang chịu rất nhiều khó khăn, rủi ro, buồn khổ trong đại dịch Covid 19, tôi vẫn cố gắng viết dù tác phẩm hãy còn hư ảo như khuôn mặt một ai đó trong ánh chạng vạng của hoàng hôn.

Ngày 10/11/2020

ĐÀO HIẾU – Sống sót (toàn văn)

LỜI THƯA CỦA TÁC GIẢ

Mỗi câu chuyện thường bắt đầu bằng một nỗi đau, một tình yêu hay một niềm tuyệt vọng.

Nhưng câu chuyện này lại bắt đầu bằng cú nhảy của một con mèo nhỏ.

Nó đang ở ngay dưới võng, chồm lên, cào lưng tôi. Tôi cố chộp lấy, nó bỏ chạy, rồi quay lại rất nhanh, nằm phục xuống trong tư thế rình mồi.

Và như một nhát kiếm, nó phóng lên võng.

Những lần trước, khi xuất chiêu này, nó nằm gọn trên ngực tôi, êm ái như một cái ôm ấm áp. Nhưng lần này, có lẽ do chiếc võng đang đong đưa nên chân trước của nó đã quẹt vào mặt tôi.

Đường kiếm vô tình đã gây một vết xướt rỉ máu. Tôi không biết tròng mắt mình có bị thương không, nên phải ra tiệm thuốc tây gần nhà.

Dược sỹ quen thân với tôi.

-Lại bị mèo cào phải không?

ĐÀO HIẾU – Gặp gỡ và chia lìa (toàn văn)

TRƯỚC KHI VÀO TRUYỆN

Tác phẩm này không phải là tiểu thuyết, cũng không phải truyện dài, truyện ngắn hay hồi ký. Tôi chỉ ghi chép những khoảnh khắc hạnh phúc và đau buồn khi gặp gỡ và chia lìa những con vật nuôi mà tôi yêu dấu.

Những sinh vật trẻ thơ này không phải là thú cưng (pet) trong các nhà giàu nuôi làm kiểng, mà là những sinh linh bé nhỏ bị bỏ rơi, bị ném vào cõi lầm than, rét mướt, đầy bất trắc và tàn bạo.

Nhân vật chính trong tác phẩm này là những con vật nuôi ấy. Nhưng đây không chỉ là câu chuyện kể về những cái chết của chúng, nó còn là những suy niệm về kiếp người, về số phận bi thương của những đứa trẻ ấy.

Và cũng là số phận của chính tôi, kẻ đã mang nặng kiếp người trong suốt bảy mươi năm mệt mỏi.

Bảy mươi năm quá dài mà cũng quá ngắn. Đó là cuộc hành trình mù mịt, vô minh, lạc lối trong vinh nhục, trong khổ ải và hạnh phúc, trong yêu thương và thù hận.

Bảy mươi năm chiến tranh, bom đạn, đói nghèo. Bảy mươi năm làm một anh vi-xi hạng bét. Bảy mươi năm xuống đường, tù ngục, đoạ đày, tra khảo. Bảy mươi năm yêu đương, lãng mạn, phụ tình, tình phụ.

Bảy mươi năm tội lỗi…

Tôi đã bơi trong bể khổ trầm luân, không biết đâu là bờ bến. Sống như một sự vùng vẫy. Vùng vẫy đến kiệt sức và muốn nằm im, bồng bềnh trên dòng thời gian, mặc cho nó cuốn trôi về vực thẳm.

Tôi vừa muốn hoà nhập vừa muốn xa lánh cuộc đời này. Tôi vừa yêu thương vừa sợ hãi con người.

Tôi cũng tuyệt vọng như Nguyễn Du: “Chuyện đời đã tắt lửa lòng. Còn chen vào chốn bụi hồng làm chi”

ĐÀO HIẾU – Nhật ký mèo (toàn văn)

GIẢI BÀY

Tôi sinh ra trong chiến tranh, nên không biết thực sự mình sinh vào ngày nào. Cái ngày ghi trong giấy khai sinh chỉ là giả.

Tôi lớn lên trong bom đạn, nên chẳng ai nghĩ tới chuyện tổ chức lễ sinh nhật, cho dù đó là sinh nhật giả.

Tuy nhiên, tất cả đều đã qua đi. Tôi đứng trên bờ nhìn xuống dòng sông, nhìn xuống những chiếc lá, những tăm cá, bóng chim, những cành củi mục… trôi đi… trôi đi… và không bao giờ quay lại.

Tôi cũng đã từng trôi đi như dòng sông này, qua bao thác ghềnh, rừng rậm, nhàn du  giữa những bình nguyên bao la, những những đô thị lộng lẫy, những đền đài uy nghi… từ Paris tới Moscow, Saint Petersburg, từ New York, South Dakota tới Kuala Lumpur, từ Berlin, Bruxelles tới Seoul, Seam Reap, từ Vạn lý Trường thành tới Ta Prohm…

Và giờ đây tôi đã về. Đã dừng lại. Tưởng được yên nghỉ, nhưng tôi lại gặp những đứa trẻ mồ côi bị xã hội loài người vứt bỏ. Những con mèo hoang mấy tháng tuổi, ngơ ngác, bơ vơ bên góc chợ, vỉa hè, bờ sông, bãi rác…

Những con vật lạc loài ấy đã dẫn tôi đến cái thế giới nghèo nàn, tối tăm, hèn mọn của chúng. Lúc đó tôi mới biết rằng: dù có đi khắp năm châu bốn bể, nhưng nếu không biết gì về những thế giới nhỏ nhoi, thầm lặng và cùng khổ quanh mình, thì cũng coi như chưa từng đi đâu cả.

ĐỐT ĐỜI kỳ cuối – Truyện dài Đào Hiếu

Ông không nhớ mình đã đi ngang qua rừng cao su này bao nhiêu lần rồi. Nó không thay đổi. Không già. Đến mùa, nó rụng lá rồi lại đâm chồi non, tươi mới trở lại.

Nó hồn nhiên theo dõi ông trong nhiều năm nay, một mình một ngựa, thầm lặng và đơn độc.

Nó quan sát ông từ trên cao, chứng kiến từng sự đổi thay nơi con người vô danh ấy. Mái tóc đã ngã màu, mí mắt sụp xuống, da mặt xám xịt, những ngón tay đã khô cằn. Chiếc xe máy cũng già yếu, chậm chạp và rên rỉ.

Nhưng ông vẫn băng qua rừng trong đêm tối, trong những sáng sớm đầy sương mù. Ông xuất hiện như cái bóng mờ nhạt phía cuối đường, thận trọng tránh những ổ gà trên mặt đất nham nhở, hoặc dừng lại đốt một điếu thuốc và ngồi nghỉ trên bờ cỏ.

Đôi khi ông nhìn thấy một mặt trăng vàng úa lúc trời đã rạng sáng. Nó hiện ra trên đỉnh rừng, sau lớp sương mỏng. Nó cũ kỹ, nám khói và u ám. Dường như lúc nãy nó đang ở trong một bãi phế liệu đầy mạng nhện, chợt nhìn thấy ông từ xa đi đến và biết rằng hôm nay ông đi thăm tù.

Nó đã hiện ra như thế nhiều lần nhưng vẫn không hề biết cái lão già ấy đi thăm ai mà trải bao mưa nắng, bao mùa thay lá của rừng. Cứ lầm lũi, đơn độc theo đúng cái chu kỳ quen thuộc. Chu kỳ ấy cũng giống hệt chu kỳ của mặt trăng, cứ mỗi tháng một lần khi trăng mọc lúc gà gáy, thì ông cũng lấy xe ra đi và đến rừng cao su vào sáng sớm.

ĐỐT ĐỜI 32 – Truyện dài Đào Hiếu

Ngọc trang điểm nhẹ quanh hai mi mắt để che giấu nét mệt mỏi trên gương mặt và để cho cái nhìn bớt đi vẻ lo âu.

Hai người băng qua rừng cao su lúc trời đã sáng và bóng nắng đã rải lốm đốm trên mặt đường nhựa. Bầu trời thấp thoáng sau những tán lá dày. Buổi sáng yên tĩnh và thanh thản, nhưng Ngọc vẫn cứ băn khoăn.

-Nếu họ không cho con vào thì sao?

-Bố đã chuẩn bị quà. Hy vọng con sẽ vào được.

Nhưng gác cổng hôm nay là một chàng công an trẻ mới ra trường. Anh ta rất nguyên tắc và rất sợ phạm nội quy. Món quà bị trả lại một cách rất cương quyết.

Ngọc đành phải chờ phía ngoài hàng rào.

Ông và Thuỳ Vân lại gặp nhau trong căn phòng đầy những lời rầm rì, những nụ cười và những giọt nước mắt.

-Hôm nay mẹ em phải theo các thầy đi làm từ thiện tận trên Đà Lạt.

-Nhưng anh đến một mình em rất thích.

-Không phải anh đến một mình đâu. Còn một người nữa nhưng không vào cổng được vì không có tên trong sổ thăm nuôi.

-Ai vậy?

-Là Ngọc.

-Tội nghiệp con nhỏ.

-Mình nói chuyện một lát rồi ra chơi với nó. Em đã nhận được bài viết của anh chưa?

-Em đã đọc xong rồi. Anh biết em đọc bao nhiêu lần không?

-Ba lần.

-Hai chục lần. Gần như em đã thuộc lòng. Nhưng mà phải năm ngày sau cán bộ quản giáo mới đưa cho em. Sáng hôm đó em đi lang thang trong lô cao su. Cán bộ hẹn sẽ trao bài viết của anh vào ngày sinh nhật em, tức là ngày 11 tháng Tư. Suốt buổi sáng em chỉ mong cho hết giờ làm việc để về Khu nhận quà.

ĐỐT ĐỜI 31 – Truyện dài Đào Hiếu

Đối với ông, vùng sông nước này hoàn toàn xa lạ: những bến sông, những cây cầu và những con đường không biết chạy về đâu?

Ông cũng không biết con thuyền nhỏ đang thả neo giữa sông kia để làm gì.

-Người ta đang câu cá chép.

-Sao con biết là người ta câu cá chép?

-Vì con đã từng sống ở đây, trên một thuyền câu cá chép như vậy.

Đó là thời điểm mà người ta xây những khu đô thị mới trên địa bàn quận Bảy. Lãnh thổ của tụi con bị lấn chiếm, công an bố ráp thường xuyên, tụi con phải chia ra từng nhóm nhỏ, ba bốn đứa tấp vô một vỉa hè, đầu chợ hay những khu đất trống cạnh các bãi xe tải chở rau quả.

Đêm ấy trời mưa, tụi con phải chui vào trong lồng chợ ngủ trên bục xi măng của những người bán thịt cá vì đó là vị trí cao nhất và cũng khô ráo nhất trong chợ. Nhưng tụi con không thể nào ngủ được vì mùi tanh cá. Cả đám ngồi chụm đầu lại khóc.

Đứa nào cũng kêu nhớ nhà.

Sáng hôm sau con quyết định gặp mẹ. Con đến núp vô lùm cây bên hông chợ. Mẹ thường đi chợ trễ vì sáng sớm bà phải bán cà phê cho các tài xế xe tải.

Khoảng 10 giờ đã thấy mẹ xuất hiện trên con đường đất dọc theo rừng dừa nước. Mẹ mặc một bộ đồ vải bông màu sậm, đi dép nhựa, tay xách cái giỏ lát. Con theo dõi từng bước đi của mẹ cho tới khi mẹ mất hút trong lồng chợ.

Con đợi. Chừng nửa tiếng sau, mẹ từ trong lồng chợ bước ra, một tay cầm cái giỏ lát đựng đồ ăn một tay ôm bịch gạo. Mẹ đi chậm chạp trong nắng trưa chói chang. Con chịu không nổi liền bước ra khỏi bụi cây.